Trenutno oko 28,5 posto zaposlenih iz RS radi u javnoj upravi, što je među najvećim procentima u Evropi. U ovaj podatak nisu uračunati zaposleni u javnim preduzećima, kod kojih je takođe izražen problem prezaposlenosti.

Ekonomisti ponovo upozoravaju i da je RS rekorder po visini razlike između plata u javnom i privatnom sektoru.

Prema evidenciji Agencije za državnu upravu, 2011. u Republici Srpskoj u republičkim organima uprave je bilo zaposleno 5.033 osoba, od čega 3.629 državnih službenika, a namještenika 1.403 i to u ministrstvima, republičkim upravama i organizacija, kao i stručnim i zajedničkim službama i Generalnom sekretarijatu Vlade RS-a.

Sedam mjeseci poslije, taj broj se ponovo uvećao.

Tako je na dan 16. jula 2012.godine u republičkim organima uprave bilo zaposleno 5.145 osoba od kojih su 3.683 bili državni službenici i 1.461 namještenik.

U navedenom periodu zaposleno je na neodređeno vrijeme 29 osoba i 134 osobe na određeno vrijeme.

Treba napomenuti da Agencija za državnu upravu raspolaže isključivo podacima koji se odnose na republičke organe uprave, što znači da u ove cifre nisu uključeni zaposleni u lokalnoj upravi ili entitetkim preduzećima.

U Udruženju ekonomista RS-a (Swot) već duže vrijeme upozoravaju kako na visoke plaće u javnom, u odnosu na uporedive pozicije u privatnom sektoru, tako i na visok udio broja zaposlenih u javnom sektoru u odnosu na ukupan broj zaposlenih u RS.

Predloženo smanjenje plaća u rasponu od 10-35 posto i ukidanje određenih agencija trebalo bi da dovedu do smanjenja izdvajanja za bruto zarade u iznosu većem od 56,5 milion KM, a što bi dovelo do smanjenja relativnog udjela izdataka na plaće u odnosu na ukupna budžetska sredstva s 39 posto na 33 posto.

Međutim, smanjenje plata ne treba gledati samo kao jednokratnu mjeru uštede, već priliku da se sistematski smanji premija koju trenutno ima posao u javnom u odnosu na privatni sektor, upozoravaju ekonomisti.

Dva momenta, naglašavaju, mogu biti posebno opasna u sprovođenju smanjenja plaća: svojevrsna uravnilovka - linerano smanjenje plata prema koeficijentima, kojim se rizikuje da se izgubi najbolji kadar iz javne službe i vraćanje plaća na prethodni nivo poslije 31.decembra 2013. godine u slučaju povećanja prihoda ili pritiska sindikata.

Vladi RS stoga sugerišu da izvrši reviziju optimalnog broja zaposlenih u javnom sektoru te da u transparentoj proceduri prilagodi ovaj broj dugoročnim fiskalnim kapacitetima i potrebama entiteta.

-Čini se da bi transparentost ovog procesa mogla biti kritična za pridobijanje javnog mnjenja u situaciji neizvjesnih pregovora sa socijalnim partnerima, stav je Udruženja ekonomista iznesen u posljednjem ekonomskom monitoru.

Prije par mjeseci Vladi RS-a su jasno poručili da nema izbora i moraće, prije ili kasnije, smanjiti broj zaposlenih u Vladinom sektoru.

Fena/Frontal