Gasovita struktura, koja sadrži veću masu od tri miliona sunca, proteže se direktno iza našeg Sunčevog sistema posmatrano iz srca galaksije, ali je do sada izbjegavala posmatranje, piše britanski Gardijan.
Spektakularni niz zvjezdanih rasadnika formira najveći poznati talas na Mliječnom putu i objavljeno je na naučnoj konferenciji na Havajima.
‘’To je najveća gasovita struktura za koju znamo na Mliječnom putu’’, rekla je Alisa Gudman, profesor primenjene astronomije na Univerzitetu Harvard koja je svoja otkrića predstavila u utorak na sastanku Američkog astronomskog društva u Honolulu. ‘’Pred nosom nam je. Ludo je što je tako blizu.’’
Mjerenja talasa pokazuju da se on proteže preko 9000 svjetlosnih godina i čini ono što je poznato kao „lokalna ruka“ Mliječnog puta. Gledajući dole na ravni disk galaksije, talas se pojavljuje kao ravna linija širine oko 400 svjetlosnih godina. Ali sa strane se uzdiže i pada 500 svjetlosnih godina iznad i ispod nivoa galaksije. Za poređenje, širina Sunčevog sistema je oko pola svjetlosnog dana.
Otkriće je proizvelo niz pitanja. Jedna od ideja je da se mnogo manja galaksija uvukla u taj dio Mliječnog puta u dalekoj prošlosti, uzrokujući talase koji su se širili poput onih kada bacite kamen u jezerce. Egzotičnija hipoteza u tome vidi ulogu misteriozne tamne materije koja vreba neviđeno oko galaksija.
"Mislimo da je talas dinamičan, ali vremenski raspon njegovog kretanja prema gore i dole, stvarno ne znamo", rekla je Gudman.
Astronomi, uključujući Ketrin Cuker i Huao Alvez, otkrili su kosmički talas dok su mapirali distribuciju ogromnih oblaka prašine i gasa koji čine naše galaktičko susjedstvo. Unutar ovih gustih oblaka, gas se može komprimovati do takvih krajnosti da se rađaju nove zvijezde.
Pišući u časopisu ‘’Nature’’, astronomi opisuju kako je mapiranje otkrilo oblik džinovskog talasa povezanih oblaka. Dok su ranije studije ukazivale na ogroman prsten zvjezdanih rasadnika oko Sunčevog sistema, poznat kao Guldov pojas, nova karta pokazuje da umjesto toga nema prstena, već samo masivni talas.
‘’Decenijama je bila zagonetka zašto toliko mnogo lokalnih regiona Guldovog pojasa leži tako daleko od galaktičke ravni’’, rekla je Dženifer Hečel, astrofizičar sa Univerziteta Eketer koja nije bila uključena u studiju. ‘’Prethodni model širećeg prstena dobro je prilagođavao položaje i brzine oblaka, ali nikada u potpunosti nije objasnio fragmentarnu strukturu, rotaciju ili porijeklo prstena, što je zahtijevalo energetski ekvivalent nekoliko supernova’’.
Frontal
