Konferencija
u Ohaju je trajala od 1. do 21. novembra 1995. godine. Glavni učesnici su bili
predsjednik BiH Alija Izetbegović, srbijanski predsjednik Slobodan Milošević,
hrvatski predsjednik Franjo Tuđman, te glavni američki posrednik Ričard
Holbruk i general Vesli Klark. Sporazum je zvanično potpisan u Parizu 14.
decembra.
Dejtonski
mirovni sporazum (ili Dejtonski sporazum ili Dayton), pravni je akt sporazumnog
karaktera u koji je ugrađen i danas važeći Ustav BiH.
Jedan od
osnovnih principa na kojima je Dejtonski sporazum zasnovan jeste teritorijalna
organizacija BiH prema kojoj 51 posto teritorije čini Federacija BiH, a 49
posto Republika Srpska.
Iako su
mnoge stvari bile dogovorene, Dejtonski sporazum je bio proglašen neuspjelim
pola sata prije zatvaranja konferencije, ali je ipak uspio nakon što je u
zadnjem trenutku donesena odluka da će se arbitraža u vezi s brčanskim
koridorom urediti naknadno.
Dejtonski
sporazum je bio kulminacija takozvane šatl (Shuttle) diplomatije koju je
otpočeo Ričard Holbruk sa svojim timom pod sponzorstvom SAD-a.
Nijedan od trojica potpisnika sporazuma više nije među živima, kao ni nekadašnji međunarodni izaslanik za Balkan i jedan od kreatora Dejtonskog sporazuma Ričard Holbruk.
U međvremenu, original dokumenta je izgubljen, a političari u BiH i dalje raspravljaju o njegovoj reviziji.
Tokom 19
godina bilo je nekoliko bezuspješnih pokušaja ustavne reforme, a prema
mišljenjima mnogih međunarodnih zvaničnika Dejtonski sporazum je prevaziđen,
dok u Republici Srpskoj se ističe da se izvorni elementi Dejtonskog sporazuma
moraju i dalje primjenjivati i poštivati.
U Republici Srpskoj je 21. novembar, Dan uspostavljanja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, republički praznik i neradni dan.
izvor: Agencije
