Piše: Nikola
Trklja, politika.rs
U Engleskoj primjere
„Fajnenšel tajmsa” i „Tajma”, sledi „Telegraf” i konačno, najtiražniji tabloid
„San”. Ni Nijemci ne sjede skrštenih ruku, tabloid „Bild” uvodi naplatu, a „Velt”
je to već učinio.
Drugim riječima
neće više biti besplatnog čitanja novina na internetu. Štampane medije internet
je suočio sa najvećim izazovom od njihovog postanka, a mnogi su proricali skoro
gašenje novina.
Informacije su
odjednom postale dostupne svima, besplatno i u neograničenim količinama. Činilo
se da su novinari postali višak jer razvojem društvenih mreža, blogova, porodičnih
sajtova, ukazala se prilika da svi mi pomalo postanemo reporteri, izvještači, komentatori…
Nastupila je
era „totalnog novinarstva” čije su se vještina i suština sveli na dve riječi
„copy-paste”. Amorfna informativna džungla, savršen prostor za spinovanje javnosti
i širenje hiljada besmislenih „informacija” za koje se poslije ispostavi da su obična
laž ili dio marketinške kampanje.
U savremenom
globalnom selu na prvom mjestu je zabava pa tek onda informisanje javnosti.
Potpunom profanisanju novinarske profesije doprinijeli su novinari koje je neko,
nekim čudom, ubijedio i godinama držao u zabludi da je potpuno normalno da se proizvod
njihovog rada, bez ikakve naknade, slobodno nudi i prenosi internetom.
Tako je na novinskim
sajtovima bilo više besplatnog sadržaja nego u njihovim štampanim izdanjima za koje
dobijaju novac. Van pameti.
Vikiliks je jedna
od prelomnih tačaka koja je valjanje globalne medijske grudve okrenula na drugu
stranu. U borbi sa najmoćnijom silom današnjice, Vikiliks je mogao povjerljive depeše
da uputi na stotine hiljada blogova i sajtova ali je odabrao i oslonio se na pet
najuglednijih novina u svetu. Biće, ipak, da nismo baš svi novinari.
Vlasnici medija
su shvatali da su vijesti postale jedina besplatna roba u svijetu. Htjeli su to
da promijene, ali bez uspjeha. Rupert Mardok je pokušavao da ograniči „Gugl” u pretrazi
vijesti iz njegovih listova, ali je tu bitku glatko izgubio.
„Njujork tajms”
je lane objavio da je prvi put u istoriji više zaradio od prodaje novina nego od
oglasa. To je uspio zahvaljujući odličnoj prodaji elektronskog izdanja koje već
ima 650.000 pretplatnika.
Promijenili su
poslovnu filozofiju po kojoj su novinski tekstovi besplatno prenošeni na sajt, u
želji da povećaju posetu, privuku čitaoce i – oglašivače.
Iako oglašavanje
na internetu raste postalo je jasno da novinarstvo ne može da živi od banera. Stvari
se vraćaju na početak. Novinski tekstovi se prodaju, doduše sve više na elektronskom
nego na uličnom kiosku, ali nema više džabe.
(Frontal)
