Procenjuje se da danas preko 5 miliona Srba živi rasuto širom svijeta i po tome Srbija spada u zemlju sa najjačom dijasporom na svetu. Ipak, neko je morao da bude prvi.

Prema podacima ambasade SAD, prvi Srbin koji se zvanično doselio u ovu državu bio je Đorđe Šagić, kasnije nazvan Džordž Fišer (Đorđe “Ribar”).

Nakon kraha Prvog srpskog ustanka Đorđe Šagić, sin pravoslavnog Srbina iz Stonog Beograda u današnjoj Mađarskoj imao je dva izbora – ili da se vrati kući i po očevoj želji postane sveštenik, ili da proba da sreću potraži sam, daleko od porodice.

Đorđe, tada mladić od tek 19. godina, izabrao je drugu opciju. Proveo je dvije godine lutajući na lađama Dunavom kao trgovac, da bi se 1814. u Hamburgu ukrcao na brod za Ameriku.

Novi svijet

Đorđe se u dalekom svijetu dobro snašao. Oženio se bogatom Elizabetom Dejvis iz Misisipija i naselio se kod njenih roditelja. Imali su trojicu sinova. Godine 1825. pomagao je u osnivanju Jorske masonske lože, a 1829. postao je državljanin Meksika.

Vrlo brzo poslije ovoga, Đorđe je shvatio gdje leži prava moć. Počeo je da se bavi politikom. Bio je borac za nezavisnost Teksasa i Novog Meksika, direktor carine, američki sudija i osnivač prvih srpskih organizacija i crkava u Kaliforniji.

Zajedno sa Hoseom Antoniom Meksijom organizoavo je pokret u Nju Orleansu protiv centralističke vlade. Borio se za ukidanje ropstva, za sticanje nezavisnosti Teksasa i njegovo pripajanje Sjedinjenim Američkim Državama. 

Služio je u raznim gradskim odborima San Franciska, kada je 1870. postao konzul SAD u Grčkoj.

Tesla – Pupin – Šagić

Sada više ne Đorđe, već Džordž, ženio se četiri puta. Umro je u San Francisku 11. juna 1873. godine.

Njegovi potomci i danas žive u SAD. O njegovom životu Vladislav Bajac je napisao roman „Bekstvo od biografije” (2001), a 2014. je snimljen dokumentarni film u režiji Miodraga Kolarića. Godine 2015. povodom 200 godina od dolaska Đorđa Šagića u SAD, na srpskom je objavljen roman Aleksandra Slavkovića “Doseljenik, 1815– 2015”.

Iako većina Srba danas ne zna za ovog čovjeka, Đorđe Šagić je, poslije Tesle i Pupina, vjerovatno naš najznačajniji zemljak u Americi. Čuveni istoričar Džon Livingston uvrstio ga je među 200 najuglednijih Amerikanaca.

Izvor: istorijskizabavnik.rs