Rođen je pred sam kraj devetnaestog vijeka
u Požarevcu, a neustrašivi i avanturistički duh ga još kao dječarca odnosi u dobrovoljačke
redove Prvog svjetskog rata. Po završetku rata upisuje medicinu u Beču, koju završava
1925. godine. Od tada počinje njegov profesionalni uspon, od ljekara sekundarca,
preko primarijusa, docenta, do 1953. godine kada biva promovisan u redovnog profesora
Interne medicine Medicinskog fakulteta u Beogradu. Specijalista gastroenterologije
zaslužan je za mnoge novine koje su donijete u Srbiju. Zahvaljući njemu nabavljen
je prvi aparat za hemodijalizu, osnovana je laboratorija za primenu radioizotopa
u medicini i otvoreno je prvo gerijatrijskoodeljenje u Beogradu.
Može se smatratim jednim od osnivača Beogradskog
sportskog kluba (BSK). Njegova fudbalska igračka karijera nije dugo potrajala, jer
su je prekinuli rat i studije medicine. Po završetku studija postaje funkcioner
kluba, a njegova velika socijalna inteligencija, ogroman talenat za jezike, a nadasve
strpljenje i tolerancija utiču da ubrzo postane glavna osoba za saradnju sa evropskim
timovima. Sa predsjednikom Svjetske fudbalske asoijacije (FIFA) Žilom Rimeom postaje
vatreni zagovornik organizovanja Svjetskog fudbalskog prvenstva u Montevideu
1930. U najviše organe FIFA-e biva biran 1932. Bio je predsjednik Arbitražne, a
zatim i Medicinske komisije. FIFA ga je proglasila doživotnim počasnim članom 1982,
a dvije godine potom je odlikovan Zlatnim ordenom, najvećim priznanjem ove organizacije.
Od rata do vrha
Te
1914. godine počeo je i Prvi svjetski rat. Austrougarska je napala Srbiju, a
Andrejka sa samo 16 godina otišao u dobrovoljce! Cer i Kolubara, dvije istorijske bitke.
Srbija je do nogu potukla Asutrougarsku i odbranila svoju teritoriju i svoj
narod.
Godinu
dana kasnije, pojačana Njemačkom i Bugarskom, Austrougarska je ponovo napala.
Malena, i ratovima izmorena, Srbija, ovoga puta nije imala snage. Bugarska je napala
s leđa i srpska vojska je, bukvalno rečeno, bila razbijena. Jedan dio nje na
čelu sa kraljem Petrom, krenuo je u povlačenje preko Albanije. Dosta vojnika je
na braniku otadžbine položilo svoj život, a veliki broj njih biva i zarobljen.
Andrejka, tada dječak od 17 godina biva zarobljen i odveden u Bugarsku. Igrali su Bugari fudbal i za vrijeme rata, a
sa njima je igrao i Andrejka. Istorija kaže da je za te nepune tri godine u
Bugarskoj Andrejka nastupao za dva kluba, za Levski i FK Sofiu13.
Pred
sam kraj rata uspijeva da pobjegne iz zarobljeništva i učestvuje u proboju
Solunskog fronta. Dug i krvav rat je bio završen, a Srbija opet slobodna. U
Beogradu se opet igra fudbal, Andrejka je opet u dresu BSK-a. Ipak, poslije par
utakmica, riješio je da krene put Beča. Tamo je nastavio da igra fudbal, ali je
pored toga upisao i medicinski fakultet. Studije mu nisu teško pale, pa je tako
Vineršport klub iz Beča u svom sastavu imao i jednog doktora medicine. Po
završetku studija, Andrejka je odlučio da se vrati u Srbiju i svoje kopačke
okači o klin. Prestao je da igra, ali fudbalu nije rekao zbogom. Poziv uprave
BSK-a nije mogao da odbije. Najprije je postao potpredsjednik a onda i
predsednik današnjeg OFK Beograda. Bio
je to početak jedne velike karijere. Bivši fudbaler, pošten i skroman čovjek,
veliki patriota i doktor medicine. Tako je Borivoje Jovanović u izdanjima
Politike nekada mogao da predstavi predsjednika današnjeg OFK Beograda.
Po
premještanju iz Zagreba u Beograd 1930. godine dr Andrejka postaje sekretar za
spoljne poslove Jugoslovenskog fudbalskog saveza. Na toj funkciji ostaje punih
9 godina (1930-1939). Najviše zahvaljujući njemu, reprezentacija je stigla na
Prvo svjetsko prvenstvo u Montevideu 1930. godine. Jugoslavija u prvoj
utakmici pobjeđuje velikog favorita, reprezentaciju Brazila, i osvaja simpatije
svjetske fudbalske javnosti.
Ipak,
u polufinalu protiv domaćina Urugvaja biva pokradena (go postigao policajac,
koji je stojao pored gola) i zbog lošije gol razlike osvaja četvrto mjesto. Vidjeli
su čelnici FIFE kakav je dr Andrejka. Prepoznali su njegov
kvalitet i pozvali ga da im se pridruži. Tako je 1932. godine Andrejka postao
član nadzornog odbora, a četiri godine kasnije (1936) i član Izvršnog komiteta svjetske
„kuće fudbala“. Poslije punih sedam godina dokazivanja u FIFI Andrejka biva
izabran i za predsjednika fudbalskog saveza (1939. godine). Sa kratkim
prekidima član FIFE, Andrejka, je ostao sve do 1982. godine, kada je izabran i
za njenog doživotnog počasnog člana.
Za tih 50 godina rada u FIFI Andrejka je bio
predsjednik Arbitražne i Medicinske komisije, a 1984. je bio i među sedmoricom
zaslužnih fudbalskih radnika prvoodlikovanim ordenom FIFE, kao i dobitnik
Zlatnog priznanja MOK-a. Kao ljekar specijalista,, Andrejka je bio i redovan
profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu (1953-1969). Svakako treba pomenuti
da je do skoro kraja života pisao u „Nedeljnoj Borbi“, zanimljive i korisne
članke iz oblasti medicine, a do same smrti obavljao je funkciju predsjednika
Udruženja ratnika Srbije 1914-1918. Napisao je i knjigu svojih uspomena pod
naslovom „Dugo putovanje kroz fudbal i medicinu“.
Doping
čokoladom
Doping je,
uz namještanje i klađenje, najveća rana svjetskog sporta, a svoje korijene vuče
još u 19. vijeku.
Ipak, pod
parolom da je "sve dozvoljeno što nije zabranjeno", mnogi sportisti i
reprezentacije kroz istoriju snalazile su se u namjeri da poprave svoje
mogućnosti i zabeleže pobjedu.
Tako je u
razgovoru za "Politiku", profesor Milan Andrejević otkrio da je
njegov pokojni otac, čuveni prof. dr Mihajlo Andrejević Andrejka,
"dopingovao" fudbalere Jugoslavije dajući im vakcine sa rastvorenom
čokoladom u poluvremenu kultne utakmice između Jugoslavije i Španije.
Naime, 13.
februara 1974. godine u Frankfurtu igrali smo "majstoricu" sa
Špancima, nakon što smo u kvalifikacijama za Svjetsko prvenstvo u Njemačkoj
iste godine imali isti broj bodova i istu gol-razliku sa "furijom".
Iako su Španci u konkurenciji nas i Grka dali, ali i primili gol više od
"plavih", pravila FIFA tada nalagala su nov meč, pa je sve stalo u 90
minuta borbe na neutralnom terenu.
Pogotkom
pokojnog Josipa Katalinskog u 13. minutu, Jugoslavija je pred 63.000 gledalaca
izborila plasman na Mundijal tog ljeta, na kojem smo dobro počeli i prošli u
drugu fazu, ali onda bili eliminisani.
"To
će, valjda, biti jedina utakmica koju će naši reprezentativci odigrati u istom
ritmu od početka do kraja i pobediti rezultatom 1:0, golom Josipa
Katalinskog", pričao je kasnije doktor Andrejka.
"Politika"
piše da je upravo zahvaljujuću doktoru Andrejeviću, FIFA otvorila front protiv
dopinga u fudbalu. Ne zbog čokolade u venama, već zbog toga što je kao
funkcioner FIFA i predsjednik Medicinske komisije svjetske "Kuće
fudbala", pokojni Andrejević imao veliku uticaj u spoznavanju problema
koji prijeti da nadjača sport.
Najcjenjeniji
fudbalski diplomata bivše SFRJ
Profesor
dr Mihajlo Andrejević je bio najcjenjeniji fudbalski diplomata bivše SFRJ, gospodin
otmjenog držanja, bogatog znanja i iskustva koji je cijeli život posvetio medicini
i fudbalu, fudbalski autoritet u domovini i inostranstvu. Koristeći svoje znanje,
veze i erudiciju značajno je doprinio ugledu jugoslovenskog fudbala u svijetu. Nažalost,
poslije njegovog povlačenja nismo uspjeli da odnjegujemo i udjenemo u svjetski vrh
ni približno sličnog fudbalskog čovjeka koji bi nastavio tamo gdje je popularni
i cijenjeni Andrejka stao.
Umro
je u Beogradu 1989. godine, u 91. godini života.
izvor: rastko.rs/mondo
