Patrijarh Moskve i cijele Rusije Kiril vodiće liturgiju u crkvi Hrista Spasitelja
u Moskvi i planira se da će njoj i dodatnim službama prisustvovati oko 5.000 ljudi.
Tradicionalno božićna proslava počinje u 12 časova ispred Hristovog hrama, gdje
program izvode različite dječije grupe koje su došle iz svih krajeva Rusije. Poslije
toga za djecu se organizuje predstava sa specijalnim efektima, a zatim počinju koncerti
ruskih horova i narodnih grupa, kao što su moskovke grupe “Volnika” i “Slaveni”.
Širom grada organizuju se predstave za djecu koje imaju božićne motive, uključujući
rađanje Isusa Hrista. Ove godine organizuje se i Božićni festival duhovne muzike,
na kojem će nastupati ruski mitropolit Ilarion i predstaviće priče iz jevanđelja
po Mateji i Luki. Božićne jelke su već postavljene širom zemlje, dok je ispred Kremlja
postavljena velika sveruska jelka, ispod koje građani ostavljaju poklone koji će
biti uručeni za 400 djece u ruskim sirotištima.
Proslava Božića u Rusiji je praćena različitim događajima koji nisu samo religiozne
prirode. Tako se na mnogim mjestima organizuju božićni vašari, predstave za djecu,
ulični performansi i ostala dešavanja. Za novogodišnje i božićne praznike biće organizovano
više od 1.300 dešavanja.
– Naš glavni cilj je da Moskovljanima ponudimo alternativu sjedenju pred televizorom.
Svaki dan uoči Božića je ispunjen nekim dešavanjima i tokom svih tih dana očekujemo
posjetu od pet miliona ljudi – objasnio je načelnik za kulturu grada Moskve Sergej
Kapkov.
Veliki uvod u božićne praznike napravila su pokretna pozorišta, koja su se u
drugoj polovini decembra počela pojavljivati na ulicama Moskve. Naime, oko 96 pozorišnih
trupa počelo je da izvodi svoje predstave za Moskovljane i tako kreira božićno raspoloženje.
U 14 parkova su napravljene pozornice na kojima se nude različita kulturna dešavanja.
Pored toga, u osam parkova su organizovane specijalne audio-instalacije koje su
kreirali vodeći ruski kompozitori i muzičari.
– Za nas je bilo veliko iznenađenje da su nas moskovske vlasti pozvale da učestvujemo,
ali je danas u svijetu trend da se autori moderne umjetnosti pojavljuju na otvorenim
mjestima tokom praznika – rekao je poznati umjetnik Bočavar Kejt.
Tokom praznika moskovski muzeji biće otvoreni, kao što će biti otvorena i nova
pješačka zona u centru grada. Posebnu zabavu prirediće i francuska ulična grupa
“Kvidam”, koja će nastupati u različitim moskovskim parkovima. Ova grupa je poznata
u zapadnoj Evropi po svom spektakularnom performansu i često su bili pozivani na
velike događaje kao što je otvaranje Svjetskog kupa FIFA 1998, Evro kupa 2000. i
Evro kupa 2004. Umjetnici grupe hodaju na visokim štulama i bez ijedne riječi ispredaju
priču o putovanjima, susretu sa ljudima i ljudskim sudbinama.
U novoj pješačkoj zoni organizovaće se veliki Božićni vašar koji, osim prodaje
odjeće i različitih proizvoda, svaki dan nudi programe 26 umjetničkih grupa koje
uglavnom izvode cirkuske i muzičke predstave. Na Tvarsakaja trgu postaviće se koliba
Baba Jage u kojoj će se organizovati program za djecu. Na svakom ćošku plesaće narodne
ruske grupe i posjetioci će moći da učestvuju u radionicama sa tradicionalnim zanatima.
Kao i kod ostalih pravoslavnih naroda, prvo se proslavlja božićno veče uz posnu
večeru, na kojoj se uglavnom poslužuje kutja, odnosno jelo od ovsene kaše. Takođe,
služe se jela od različitih vrsta žitarica za sreću u životu i med i sjeme maka
za mir. Kada se na nebu pojavi prva zvijezda, tada i počinje proslava Božića.
Iako je sva hrana koja se služi posna, ona se služi u prazničnom raspoloženju
i Rusi je nazivaju Sveta večera. Porodica se skuplja oko stola da bi proslavila
dolazak Isusa Hrista i preko njega se postavlja bijeli stolnjak koji simboliše bijelo
platno u koje je stavljen Isus kada je rođen. Na njemu se nalazi i slama koja simboliše
skromnost pećine u kojoj se rodio. Na sredini stola se nalazi bijela svijeća koja
je predstavlja Hrista kao “svjetlo ovog svijeta”.
Prije jela majka porodice iscrtava krst na čelu svakog člana uz pomoć meda. Tradicionalno
se tokom večere služi 12 različitih jela, koja simbolično predstavljaju 12 apostola.
Poslije večere porodica ide u crkvu i vraćaju se kući oko tri časa ujutro. Nekada
je bila praksa da se ljudi oblače u maske koje simbolišu životinje iz pećine u kojoj
je Hrist rođen i idu od kuće do kuće pjevajući pjesme poznate kao koljadki.
Zabrana proslave
Poslije revolucije 1917. godine proslava Božića je bila zabranjena širom Rusije
zajedno sa ostalim religioznim proslavama. Tek 75 godina kasnije, 1992. godine,
Božić se počeo otvoreno i javno proslavljati. Božić je danas u Rusiji jedan od najvažnijih
praznika i slavi ga veliki broj Rusa.
Glas Srpske/Frontal
