Evropske vlade strepe da će rusko smanjenje snabdijevanja kroz glavni gasovod - Sjeverni tok 1, uzrokovati velike probleme Njemačkoj i drugim zemljama u nastojanju da napune podzemna gasna skladišta. Čini se ipak da ih Nijemci uspijevaju puniti kombinujući smanjenje potražnje, prelazak nekih elektrana na ugljen i povećanje uvoza ukapljenog prirodnog gasa (LNG).

Prosječan nivo popunjenosti evropskih skladišta gasa prošle sedmice bila je 70.5%, pokazuju podaci Gas Infrastructure Europe (GIE). Evropska unija planira 80-postotnu popunjenost skladišta do 1. novembra kako bi osigurala rezerve za zimske mjesece najveće potražnje. EU je takođe odredio privremene ciljeve za svaku zemlju i za svaki mjesec.

Istorijski trenutak

Njemačka, koja je najteže pogođena smanjenim protokom gasa iz Rusije, ambicioznija je i namjerava do novembra napuniti 95% skladišta. Pomaže joj povećani uvoz LNG-a. Procjenjuje se da je EU u prvoj polovini godine uvezao 21.4 miliona tona LNG-a. Lani je u istom razdoblju uvezao 8.2 miliona tona.

U junu je prvi put u istoriji doprinos američkog LNG-a u snabdijevanju Evrope gasom bio veći od gasa iz Rusije.

Uprkos tome što je Evropa na dobrom putu da ispuni ciljeve popunjenosti gasnih skladišta, analitičari upozoravaju da je njena zavisnost o ruskom gasu daleko od kraja te da Evropa ostaje zavisna o tome koliko će zima biti hladna i koliko će ruskog gasa prema Evropi poteći na proljeće.

Neizvjesnost u oba slučaja vjerovatno će održati visoke cijene čak i ako zalihe nastave rasti tokom sljedećih mjeseci.

Šta kažu analitičari?

Analitičari i industrijski stručnjaci upozoravaju da bi punjenje skladišta do ciljanih nivoa bilo nemoguće ako Rusija potpuno prekine isporuku Njemačke kroz gasovod Sjeverni tok 1. U međuvremenu, za punjenje skladišta zadužene su prvenstveno privatne firme kojima su evropske vlade ponudile poticaje, kredite i subvencije kako bi im pomogle pri kupovini gasa dok su cijene dostigle rekordne visine.

Cijena gasa na holandskom čvorištu TTF, koja je referentna za Evropu, gotovo se utrostručila od početka godine zbog usporavanja isporuke ruskog gasa kroz Sjeverni tok 1 i skučenog globalnog tržišta. Zbog toga je kupovina gasa na veliko skupa.

Smatra se da bi hipotetska zamjena Sjevernog toka 1 tokom zime gasom iz drugih izvora, a na temelju terminskih cijena na TTF-a za zimsku sezonu koštala Evropu više od 50 milijardi evra, oko 10 puta više od prosječne cijene proteklih godina.

Izvor: index.hr